ผู้หญิง...กับปัญหาเส้นเลือดขอด

          เส้นเลือดขอด (Varicose vein) คือ อาการที่ผนังของหลอดเลือดดำใต้ชั้นผิวหนังโป่งพอง เนื่องจากมีเลือดคั่งค้างอยู่ในหลอดเลือด มองเห็นได้จากภายนอกว่ามีขดหรือขมวดของหลอดเลือดเป็นสีม่วงคล้ำ คลำพบได้ว่าโป่งนูนขึ้น บางครั้งอาจมีอาการปวดร่วมด้วย เกิดจากเลือดจากส่วนปลายขาไม่สามารถไหลเวียนกลับเข้าสู่ระบบการสูบฉีดของหัวใจได้อย่างรวดเร็วตามปกติ ซึ่งเส้นเลือดดำนี้จะมีลิ้นปิดเปิด เพื่อกักเลือดไม่ให้ไหลย้อนลงข้างล่างตามแรงโน้มถ่วง เมื่อลิ้นนี้อ่อนแอเลือดก็จะย้อนมารวมกันที่เส้นเลือดด้านล่าง ทำให้เกิดอาการบวมขึ้นได้

          ผู้หญิงมีแนวโน้มที่จะเกิดอาการเส้นเลือดขอดได้มากกว่า โดยเฉพาะถ้าไม่ค่อยได้ออกกำลังกาย ยิ่งถ้ามีน้ำหนักตัวมากเกินไปหรือกำลังตั้งครรภ์ก็มีโอกาสเป็นมาก

          อาการภายนอกจะเห็นเส้นเลือดโป่งปูดเขียวคล้ำ คดเคี้ยวไปมาบริเวณที่เป็นแล้ว อาจมีอาการปวดเท้า หรือเท้าบวม และมักปวดมากขึ้นเมื่อยืนหรือนั่งนานๆ อาจเป็นตะคริวในตอนกลางคืน หรือถ้าเป็นมากๆ อาจมีการอักเสบและเส้นเลือดแตกได้

          สามารถบรรเทาอาการด้วยวิธีง่าย ๆ ในเบื้องต้นคือ การประคบร้อน เพื่อให้หลอดเลือดขยายตัว ร่วมกับยกขาขึ้นสูง เพื่อช่วยให้เลือดเทกลับลงสู่ระบบหลอดเลือดดำใหญ่ที่ต้นขาได้ง่ายขึ้น และอาจบีบนวดกล้ามเนื้อน่องเพื่อช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัว จากการใช้งานมาตลอดวัน

          ส่วนการป้องกันปัญหาเส้นเลือดขอด ทำได้โดยการเกร็งและคลายกล้ามเนื้อ เช่น ในขณะนั่งทำงาน ควรกระดกข้อเท้าขึ้นและลงติดต่อกันหลาย ๆ ครั้ง ให้กล้ามเนื้อน่องเกร็งและคลายตัวสลับกัน หรือยืนเขย่งปลายเท้าขึ้น-ลง นอกจากนี้การงอและเหยียดกล้ามเนื้อส่วนขา เพื่อเพิ่มความยืดหยุ่นและผ่อนคลาย เช่น นอนหงายงอเข่าจรดอก นอนตะแคงงอเข่าดึงส้นเท้าชิดสะโพก นั่งเหยียดขาตรงกระดกข้อเท้าขึ้นและก้มตัว แตะปลายเท้า เป็นต้น

การรักษาเส้นเลือดขอด มี 2 วิธีคือ

1. การฉีดสาร Sclerosing เข้าไปในหลอดเลือดดำ ซึ่งจะทำให้เส้นเลือดนั้นฝ่อแล้วยุบตัวไป ภายใน 6-8 สัปดาห์ นิยมทำกันในเส้นเลือดขนาดเล็ก ๆ ไม่ใหญ่มากหรือใช้กับเส้นเลือดที่หลงเหลือหรือเป็นซ้ำหลังการผ่าตัด 
2. การผ่าตัด เหมาะสำหรับการรักษาเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่และมีขนาดยาวมาก ๆ และไม่สามารถรักษาได้ด้วยการฉีดสารเคมี และไม่ว่าจะรักษาด้วยวิธีใดก็ตาม หลังจากทำการรักษาควรสวมถุงน่องเวลาที่ต้องทำงานขณะยืนหรือเดิน เพื่อป้องกันการเกิดซ้ำ 

ขอขอบคุณบทความจาก

ศูนย์สุขภาพหญิง โรงพยาบาลพญาไท

http://www.phyathai.com/medicalcenterdetail_article/4/407/PYT2/th

ภาพประกอบจาก อินเตอร์เน็ต